28 maja 1928 roku w Amsterdamie podczas kongresu FIFA przyznano organizację pierwszych Mistrzostw Świata w piłce nożnej Urugwajowi. Z racji tego, iż do turnieju zgłosiło się tylko 13 zespołów, nie było konieczności rozgrywania eliminacji. Turniej odbył się w Montevideo w terminie 13-30 lipca 1930 roku.
Za wielkich faworytów premierowych mistrzostw uważano zespoły Brazylii, Argentyny oraz gospodarzy - Urugwaju.
Problemy regulaminowe
Z racji tego, iż na Mundial nie stawiła się wymagana liczba 16 zespołów, Komitet Organizacyjny musiał tradycyjne losowanie zastąpić dobieraniem zespołów do grup.
Regulamin mówił, że w Mistrzostwach faza grupowa składała się będzie z czterech grup. Pomimo, że zgłosiło się tylko trzynaście ekip - zgodnie z zasadami drużyny rozlosowano, a w zasadzie "dobrano" do grup od A do D. Ustalono również, że pierwsza z grup będzie czterozespołowa, natomiast w pozostałych zagrają trzy reprezentacje. Do półfinału awansują tylko zwycięzcy. Takim oto sposobem uważane za najsilniejsze zespoły Brazylii, Argentyny i Urugwaju rozstawiono na pierwszych miejscach w grupach od A do C. Wobec braku jednomyślności Komitetu - do czwartej grupy przydzielono dwa zespoły, o które toczył się zażarty spór : Stany Zjednoczone i Paragwaj.
Następnie do tych drużyn dolosowano pozostałe ekipy.
Oto podział na grupy:
A: Argentyna, Francja, Chile, Meksyk.
B: Brazylia, Jugosławia, Boliwia.
C: Urugwaj, Rumunia, Peru.
D: USA, Paragwaj, Belgia.
Faza grupowa
13 lipca 1930 roku o godzinie 15.00 na dwóch stadionach oddalonych od siebie zaledwie o 2 km rozpoczęły się dwa mecze inaugurujące Mundial. Dla celów statystycznych ustalono jednak, że tym "pierwszym" było spotkanie Francji z Meksykiem. Tym drugim meczem była walka pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Belgią.
Na podstawie szczegółowych sprawozdań z rozgrywek, Andrzej Gowarzewski ustalił, że strzelcem pierwszej bramki w historii Mistrzostw Świata został Francuz - Laurent, który swoją bramkę zdobył o 15.19, czyli w 19 minucie meczu. Stadionem, który ujrzał historyczną bramkę był Estadio Pocitos.
Co ciekawe w meczu Francji z Meksykiem w 24 minucie gry między słupkami bramki "Trójkolorowych" wobec kontuzji bramkarza, stanąć musiał pomocnik Chantrel. Regulamin aż do 1970 roku zabraniał zmieniać zawodników w trakcie gry. Jego rodacy jednak mimo osłabienia, pewnie wygrali to spotkanie.
Zdobywca pierwszej bramki w historii MŚ - Laurent |
Pomimo braku wielu silnych zespołów europejskich : Anglii, Szkocji, Hiszpanii, Niemiec czy Węgier, zmagania były zacięte i miały wyrównany przebieg.
W grupie A Francja, która pewnie wygrała z Meksykiem na inaugurację (4:1), w decydującej potyczce przegrała z Argentyną (0:1). Wielu historyków winą za tą porażkę obarcza sędziego, Brazylijczyka Rego, który rzekomo skończył zawody w momencie, gdy jeden z Francuzów wychodził sam na sam z bramkarzem. Podłamani porażką "Trójkolorowi" przegrali bezdyskusyjnie z Chile (0:1) i stracili szansę na awans do fazy pucharowej.
O awans do następnej rundy rywalizowały zespoły Chile oraz Argentyny. Drużynie "La Roja" wystarczył remis, jednak Argentyńczycy odprawili ich wygrywając 3:1.
W grupie B młodzi Jugosławianie po zwycięstwach nad Brazylią (2:1) oraz Boliwią (4:0), bez problemów mogli świętować awans do kolejnej rundy.
Grupę C bez straty bramki wygrali Urugwajczycy. "Urusi" wygrali 1:0 z Peru oraz 4:0 z Rumunią.
Strzelając rywalom w dwóch meczach sześć bramek, rywalizację grupy D wygrali Amerykanie.
Półfinały
W 1/2 finału los skojarzył ze sobą Argentynę i USA oraz Urugwaj i Jugosławię. Oba mecze zakończyły się wygranymi 6:1. Do finału awansowały drużyny z Ameryki Południowej, czyli Argentyna i Urugwaj.
Argentyna - USA 6:1 (1:0)
Bramki: Monti 20', Scopelli 56', Stabile 69' i 87', Peucelle 80' i 85' oraz Brown 89'.
Urugwaj - Jugosławia 6:1 (3:1)
Bramki: Cea 19', 66', 72', Anselmo 21' i 23', Irarte 63' oraz Vujadinovic 4'.
Finał
Podczas Mundialu w Urugwaju nie rozegrano meczu o III miejsce. Według światowej literatury poświęconej piłce nożnej spotkanie to nie odbyło się z powodu nie stawienia się zespołu Jugosławii na mecz i przyznano walkower Stanom Zjednoczonym. Inna wersja mówi, że USA zdobyło tę pozycję poprzez lepszy bilans bramek w całym turnieju. Najbardziej prawdopodobną wersją jest jednak ta, mówiąca o tym, że w regulaminie wcale nie było zapisu o potrzebie rozegrania meczu o najniższy stopień podium.
Strzelec ostatniej bramki turnieju - Castro z Urugwaju |
Pierwszym Mistrzem Świata zostali gospodarze - piłkarze Urugwaju, którzy pokonali Argentynę 4:2, przegrywając do przerwy 1:2.
Urugwaj - Argentyna 4:2 (1:2)
Bramki: Dorado 12', Cea 58', Irarte 68', Castro 89' oraz Peucelle 20' i Stabile 38'.
Królem strzelców imprezy został Argentyńczyk Stabile, który zdobył 8 bramek.